ဘာသာစကား

ဘာသာစကားဆိုသည္မွာ လူတို႔ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ဆက္သြယ္မႈျပဳႏိုင္ရန္ သတင္းအခ်က္အလက္/ခံစားခ်က္ စသည္တို႔ကို ဖလွယ္ရန္ တို႔အတြက္ အသံထြက္၍ တိုက္ရိုက္ ဆက္သြယ္မႈစနစ္ကို အသံုးျပဳလာၾကရာမွ ေ၀ါဟာရမ်ားၾကြယ္၀လာၿပီး ဘာသာစကားဟုေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္။
လူတို႔၏ သဘာ၀ဘာသာစကားႏွင့္ ဖန္တီးမွဳဘာသာစကား
တစ္နည္းဆိုေသာ္ အခ်င္းခ်င္းဆက္သြယ္မွဳအတြက္သံုးေသာ သေကၤတဖဲြ႕စည္းမွဳတစ္ခုျဖစ္သည္။ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အေနႏွင့္ ရွင္းလင္းပါက လူသားတို႔၏ အသံထြက္ဘာသာစကား ကို ရည္ညႊန္းႏိုင္ေသာ္လည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွင္းလင္းမည္ဆိုပါက အသံမပါသည့္ ဘာသာစကား မ်ားကိုပါထဲ႔သြင္းစဥ္းစားႏိုင္သည္။ တိရစာၦန္မ်ားအခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္မွဳႏွင့္ ကြန္ျပဴတာအား ထိန္းခ်ဳပ္ခိုင္းေစမွဳ တို႔အတြက္ သံုးေသာ သေကၤတဖဲြ႔စည္းပံုမ်ားကိုလည္း ဘာသာစကားအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္။ အသိအျမင္ခံစားမႈ ကူးစက္နားလည္ေစႏိုင္မည့္ အျပဳအမူအခ်ဳိ႕တို႔ကိုလည္း ဘာသာစကားဟုသတ္မွတ္ၾကသည္။ (ဥပမာ ေျချပလက္ျပဘာသာစကား)

လူ႕ဦးေႏွာက္တြင္း ဘာသာစကား စြမ္းရည္ဧရိယာမ်ား ထုတ္လႊင္႕ႏုိင္မွဳ(အျပာ) ေျပာႏိုင္ေရးႏိုင္မွဳ(အစိမ္း) ပိုင္းျခားႏိုင္မွဳ(အ၀ါ) သုိေလွာင္ႏိုင္မွဳ(လိေမၼာ္) နားေထာင္ႏိုင္မွဳ(ပန္းေရာင္)

လူမွဴပတ္၀န္းက်င္တြင္ သဘာ၀အရ ျဖစ္ေပၚေပါက္ဖြားလာခဲ့ေသာ ျမန္မာဘာသာ၊ အဂၤလိပ္ဘာသာ၊ ဂ်ပန္ဘာသာတို႕ကို သဘာ၀ဘာသာစကားမ်ား  ဟုေခၚသည္။ ထိုနည္းတူ လူတို႕က ဖန္တီးေသာ ဘာသာစကားမ်ားကို ဖန္တီးမွဳဘာသာစကားမ်ားဟု ေခၚပါသည္။ သဘာ၀ဘာသာစကားတြင္ ထုိဘာသာစကားကို မိခင္ဘာသာစကားအျဖစ္ အသံုးျပဳသူတို႕က သံုးစဲြျခင္း မျပဳေတာ႔ပါက ဘာသာစကားေသ  အျဖစ္သတ္မွတ္ခံရသည္။ ဥပမာ-လက္တင္ဘာသာစကား။
ဖန္တီးမွဳဘာသာစကားကို ထပ္မံရွင္းလင္းမည္ဆိုပါက လူတို႕ကလူသားအခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ရန္ အတြက္ အက္စ္ပရန္တုိ ဘာသာစကား  လူတို႕က ကြန္ျပဴတာအား ထိန္းခ်ဳပ္ခိုင္းေစရန္အတြက္ ပရိုဂရမ္မင္း ဘာသာစကား  ႏွင့္ ထုိမွတဖန္ လူသားအတြက္၎ ကြန္ျပဴတာအတြက္၎ သင္႔ေလ်ာ္ေစသည့္ ေလာ္႔ဂ်္ဘမ္ ဘာသာစကား တို႔ကိုေတြ႕ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ လူတို႔အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ဆက္ဆံမွဳေဘာင္အတြင္းမွ အသံျဖင့္ ပတ္သက္မွဳဆက္သြယ္မွဳအပိုင္း၊ တနည္းအားျဖင့္ ထိုအသံကို အစားထိုးသည့္ စာလံုးတိုျဖင့္ ပတ္သက္ဆက္သြယ္မွဳအပိုင္းျဖင့္ ခဲြျခားႏိုင္သည္။ လက္ဟန္ေျခဟန္ျဖင့္ ဆက္သြယ္ျခင္း ဆိုင္းဂ္ လမ္းေဂြ႕ခ်္ ႏွင့္ ေတာ႔ကင္း ဒရမ္မ္တုိ႔သည္လည္း အသံႏွင့္ဆက္ႏြယ္ေသာ ဆက္ဆံေရးမ်ားျဖစ္သည္။
ပ်ား ေကာင္ေလးမ်ားသည္လည္း သတင္းအခ်က္အလက္အနည္းငယ္ကို ပ်ံသန္းဟန္စနစ္ျဖင့္ျပသ ဆက္သြယ္ႏိုင္ၾကသျဖင့္ ပ်ားစကား ဟူေသာ ဘာသာစကားရွိေနေၾကာင္းသိရသည္။ ခံစားနားလည္မႈနီးစပ္တူညီေသာ သူအခ်င္းခ်င္းကိုလည္း ဘာသာစကားတူသည္ဟု တင္စားသံုးၾကသည္။
ကြန္ပ်ဴတာပရိုဂရမ္ စသည္တို႔ ေရးဆဲြစီစဥ္ၾကရာတြင္လည္း သံုးစဲြသည့္ သေကၤတ နည္းစနစ္မ်ား အေျခခံပံုအသီးသီးကို ဘာသာစကား ကဲြမ်ားဟုသတ္မွတ္သည္။ (ဥပမာ ပါစကယ္၊ ေဖၚထရန္၊ အဆမ္ဘလာ၊ စီ စသည္တို႔ျဖစ္သည္)
ဘာသာစကား ႏွင့္ အသံ
အေစာပိုင္းကာလမ်ားက ဘာသာစကားတြင္ အသံထြက္ေျပာဆိုေသာဘာသာစကား ႏွင့္ လက္ဟန္ေျခဟန္ျဖင့္ ေျပာဆိုေသာ ဘာသာစကား တို႔သည္ ဖဲြ႔တည္ပံုအရ၎၊ အသံုးခ်ပံုအရ၎ လံုး၀ကဲြျပားျခားနားသည္ဟုယူဆျပီး သုေတသနေလ႔လာမွဳမ်ားကို သီးျခားစီသတ္မွတ္ခဲ႔ႀကသည္။ ယခုေနာက္ပိုင္းကာလမ်ားတြင္ လက္ဟန္ေျခဟန္ျဖင့္ေျပာဆိုျခင္းဆိုသည္႔အတိုင္း ဘာသာစကား တစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ အသံထြက္ေျပာဆိုေသာ ဘာသာစကားကဲ႔သို႔ပင္ တည္ေဆာက္ပံု အသြင္သ႑န္ႏွင့္ သံုးစဲြသည့္ ေ၀ါဟာရတို႔ကို ရွင္းလင္းတင္ျပႏိုင္သည့္ အေျခအေနသို႔ေရာက္ရွိလာခဲ႔သည္။ ထို႔ေႀကာင့္ ယခုေခတ္ ဘာသာေဗဒ သုေတသနစာတန္းဖတ္ပဲြမ်ားတြင္ လက္ဟန္ေျခဟန္ျဖင့္ေျပာေသာ ဘာသာစကားကိုပါ အသံထြက္ဘာသာစကားႏွင့္အတူ က်င္းပသည့္ အစီအစဥ္ကိုေရးဆဲြလာ ႀကျပီျဖစ္သည္။ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔စြာရွင္းလင္းပါက ေဘာ္ဒီလန္းေဂြ႔ခ်္ ဟုေခၚေသာ ကုိယ္အမူအရာျဖင့္ျပသေသာ ဘာသာစကား ကိုလည္း၊ အခ်င္းခ်င္းဆက္သြယ္မွဳ အတြက္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါက ဘာသာစကားအျဖစ္ ေခၚဆိုႏိုင္သည္။ ဥပမာ။ လက္ယပ္ေခၚျခင္း။ ေခါင္းခါျခင္း၊ ခါးညႊတ္၍ လူေရွ႔ကုိျဖတ္သန္းျခင္း။
လူတို႔၏ ဘာသာစကား ႏွင့္ တိရိစာၦန္တို႕၏ဘာသာစကား
တိရိစာၦန္ေလာကတြင္လည္း အခ်င္းခ်င္းျပာဆိုဆက္သြယ္ႀကသည္႔ ဘာသာစကားရွိေနေပသည္။ ဥပမာ၊ ပ်ားေကာင္ကေလးမ်ားသည္ ပ်ားရည္ရိွရာအရပ္ကို လွဳပ္ရွားမွဳ တစ္ခုျဖင့္ ပ်ားေကာင္ကေလးမ်ားအခ်င္းခ်င္း အသိေပးေလ႔ရွိႀကသည္။ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းသည္႔ အခ်က္မွာ လူသားတို႕၏ ဘာသာစကားႏွင္႕ ႏွိဳင္းယွဥ္ႀကည့္ပါက ၊ လူသားတို႔ကဲ႕သို႕ ပန္းသီးကို ေတြ႔ပါက အျမဲတေစ ပန္းသီးဟု ေသာ အသံထြက္ျဖင္႔ သတ္မွတ္ေဖၚျပႏိုင္ေသာ အာရံုျဖင့္ဆင္ျခင္ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ျခင္း စြမ္းရည္ နည္းပါးေသာ္လည္း က်င္လည္က်က္စားရာပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ အရိုင္းသက္သက္ ရွိေသာသူတို႕၏ ဦးေႏွာက္တြင္ ျဖစ္ေပၚထင္ဟပ္သည္႔ အတန္အသင့္ ျမင့္မားေသာအဆင့္ရွိ သင္ႀကားစရာမလိုပဲ တတ္ေသာ ထုတ္ေဖၚျပသတတ္မွဳ ပညာျဖင့္ ဆက္သြယ္မွဳပိုမ်ားႀကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ (သြားျဖီးျပျခင္း၊ အျမွီးႏွံ႔ျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ရန္သူမိတ္ေဆြအျဖစ္ခဲြျခားျပသည္) ။ ဤအျခင္းအရာသည္ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ေယဘူယ်ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္တစ္ခုျဖစ္ဆိုေသာအခ်က္က အဓိပါယ္နက္နဲလွသည္။

ဘာသာစကား၏ရာဇ၀င္
ဘာသာစကား၏ မူလအစ။ ။ ဘာသာစကား သည္ မည္သုိ႕မည္ပံုေပၚေပါက္၍ ေပၚေပါက္သည္႕ ေနရာသည္ ကမာၻ၏ေနရာတစ္ေနရာမွေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေနရာမ်ားစြာတို႕မွလည္းေကာင္း စတင္ခဲ႕သည္တို႕ကို အမ်ိဳးမ်ိဳး ယူဆတသ္မွတ္လွ်က္ရွိႀကသည္။၎တို႕ထဲမွ ဒိန္းမတ္လူမ်ိဳးဘာသာေဗဒပညာရွင္ “အုတ္တို ဂ်က္စ္ပါစင္” Jens Otto Harry Jespersen၏တင္ျပခ်က္ကို ေအာက္ပါအတိုင္းေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။

• "Pooh-pooh Theory"

အမွတ္မထင္ ထြက္လာေသာ အသံမွ ခံစားခ်က္ကိုဆက္သြယ္ေသာ စကားလံုးမ်ားျဖစ္ေပၚျခင္း။ ဥပမာ- ဟား၊ ဟား　မွ ဟီသည္ မွ ရီသည္ ကဲ႕သို႕ေသာ စကားလံုးမ်ား။ （Laugh)

• "Bow Bow Theory"

ေအာ္သံမွ တိရိစာၦန္တို႕၏အမည္ ေပၚေပါက္လာျခင္း။ ဥပမာ- တစ္တီတူး။ ၀ူး--- မွ ၀ံပုေလြ။ ( Wolf)

• "Ding-dong Theory"

ပဲ႕တင္သံ ရုိက္ခတ္သံတို႕မွ စကားလံုးေပၚေပါက္လာျခင္း။ ဥပမာ- ျဖဴးျဖဴး မွ ေလတျဖဴးျဖဴး။ ဂ်ံဳးဂ်ံဳး မွ မိုးထစ္ခ်ဳန္း၊ (Thunder)

• "Yo-he-yo Theory"

အခ်င္းခ်င္း ညာသံေပး ျခင္းမွ စကားလံုးေပၚေပါက္လာျခင္း။ ဥပမာ- ေဟးလား ေဟးလား မွ လုပ္ ၊ အလုပ္၊ အလုပ္လုပ္။ (Work) ထိုစကားလံုးႏွင္႔ပတ္သက္၍ ကမာၻအရပ္ရပ္ရွိ အုပ္စုအဖဲြ႕ႏွင္႕ လွဳပ္ရွားႀကရာတြင္ ညာသံေပး သီဆိုေသာ ေတးသီခ်င္းမ်ား တြင္ အဓိပါယ္ အတိအက်မရွိေသာစကားလံုးမ်ားကို ဆက္လက္သံုးစဲြလွ်က္ရွိသည္ကိုလည္း ေနာက္ခံသမိုင္းမ်ားအျဖစ္ ေတြ႕ရွိေလ႕လာႏိုင္သည္။
ဇီ၀သိပံၸ ပညာရွဳေထာင္႔မွသံုးသပ္ပါကလည္း သုေတသနစမ္းသပ္မွဳျဖင္႕ ဘာသာစကား ၏ ရင္းျမစ္ကို ေလ႕လာႏိုင္သည္။ ယခုေခတ္ “ေမာ္လီက်ဴး ဇီ၀ပညာ” Molecular biology သုေတသနအရ FOXP2ဟုေခၚေသာ မ်ိဳးရိုးဗီဇ ၏အမ်ိဳးအစား ျခားနားမွဳ ႏွင္႕လိုက္၍ ဘာသာစကား သင္ယူတတ္ကြ်မ္းမွဳ စြမ္းရည္ ကြာျခားမွဳ တို႕ ဆက္စပ္မွဳ ရွိႏိုင္သည္ဟုဆိုသည္။ ထိုျခားနားျခင္းသည္ ယေန႕မ်က္ေမွာက္လူသားႏွင္႕ ကမာၻဦးလူသား Homo neanderthalensis က လြန္ခဲ႔ေသာ ႏွစ္၃၀၊၄၀ေလာက္မွစ၍ တိုးတက္ေျပာင္းလည္းခဲ႕ပံုကို သုေတသနျပဳထုပ္ျပန္ခဲ႕ႀကသည္။ ယခုေခတ္လူသားမ်ားအျဖစ္စတင္ခ်ိန္တြင္မူ ဘာသာစကားသည္ လူသားတို႕တြင္ ေမြးရာပါအျဖစ္အသံုးျပဳလာႏိုင္ေနသည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆႏိုင္သည္။ သို႕ေသာ္ FOXP2 သည္ ဘာသာစကား သင္ယူတတ္စြမ္းမွဳ မရွိသည္႕ တိရိစာၦန္မ်ား အမ်ားစုတြင္ လည္းရွိေနသည္႕ အတြက္ေႀကာင္႕ ၊ FOXP2ျခားနားမွဳ သည္ ဘာသာစကား သင္ယူတတ္စြမ္းမွဳႏိုင္မွဳ အတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာ အေျခအေနျဖစ္သည္ဟု အတိအက် ေျပာဆိုႏိုင္ရန္အတြက္မူ ရွင္းလင္းသက္ေသျပမွဳမ်ား မရွိေသးသျဖင္႕ ထုိအခ်က္အတြက္ ေစာင္႕ႀကည္႕ရန္လိုေသးသည္။